OS INICIOS DO SÉCULO XX
TENSIÓNS DA PAZ ARMADA
A BELLE ÉPOQUE
A belle époque é o nome que os europeos lles deron ás décadas pacíficas e prósperas que precederon a Primeira Guerra Mundial.
Houbo un avance tanto científico como económico, pero tamén con signos de crecente competencia económica e de aumento de tensións nacionais, coloniais e imperialistas.
A Segunda Revolución Industrial impulsaban as potencias máis avanzadas a adquirir colonias que lle servisen como territorios produtores de materias primas e de mercados.
UNHA ÉPOCA DE REVOLUCIÓNS
-RUSIA: o tsar Nicolao II gobernaba como un monarca absoluto: a masa labrega vivía nun ambiente de miseria e de violencia, como o demostran as masacres de xudeus(¨pogroms¨).
A derrota contra Xapón xerou disturbios. Unha manifestación reprimida con violencia (o chamado ¨Domingo Sanguento¨) iniciou a Revolución de 1905.
-CHINA: a rebelión dos bóxeres, que se dirixía contra as concesións ás potencias imperialistas, foi esmagada por una coalición extranxeira.
O CAMIÑO CARA Á GUERRA
-REINO UNIDO: Despois de levar séculos dominando os océanos, receaba do crecemento da frota alemá.
-ALEMAÑA: Temía o fortalecemento de Rusia e aspiraba a construír un imperio en África e no Pacífico, en zonas reclamadas polos británicos ounpolos franceses. Para conseguilo, contaba con arrebatarlle a Reino Unido a hexemonía naval.
-FRANCIA: Quería defender o seu imperio colonial e soñaba con recuperar as provincias que perderá en 1871
-AUSTRIA-HUNGRÍA E RUSIA: Competían pola hexemonía dos Balcáns, onde disputaban territorios que pertenceran ao Imperio Otomán.
-ITALIA E XAPÓN: Consideraban que os trataran inxustamente na repartición colonial e pretendían expandirse.
HOUBO DÚAS GRANDES POTENCIAS:
-Tripla Alianza: Creada por Bismarck e formada por Alemaña e Austria-Hungría.
-Tripla Entente: Creada por Bismarck e formada por Francia, Rusia e Inglaterra.
OS MOTIVOS DE QUE SE PUIDERA DESENCADENAR A GUERRA FORON:
-As crises marroquís
-A crise bosníaca
-As guerras balcánicas
A GRAN GUERRA
O ESTALIDO DA CONTENDA
O 28 de xuño de 1914 foi asesinado o arquiduque Francisco Fernando de Austria. Sospeitábase que os servizos secretos serbios, e quizais os rusos, podían estar detrás do atentado.
Alemaña viu a ocasión de debelitar a Rusia, que apoiaba a Serbia, e incitou o seu aliado, o Imperio austrohúngaro, a ser intransixente.
Viena envioulle ao Goberno serbio un ultimato. Sucedéronse as declaración de guerra entre as potencias centrais de Alemaña e Austria-Hungría contra os aliados da Entente.
A GUERRA DE MOVEMENTOS (1914)
Os estrategos crían que a guerra sería breve: o plan alemán buscaba evitar a loita simultánea en dúas frontes. Consistía en derrotar a Francia na fronte occidental antes de enfrontarse na oriental con Rusia.
Os alemás atacaron por sorpresa Bélxica, atravesárona e conseguíron chegar ata as proximidades de París. Pero o contraataque francés co apoio británico paralizou a ofensiva. Produciuse un estancamento.
A GUERRA DE POSICIÓNS(1915-1917)
-AS POTENCIAS CENTRAIS: Do seu lado entraron o Imperio otomán e Bulgaria. Os rusos atacron os turcos desde o Cáucaso, mentres que os aliados alentaban a rebelión dos árabes do Imperio.
-O BANDO ALIADO: As súas principais incorporacións foron Italia e máis Romanía. A entrada da primeira esperábase que fose decisiva, pero só serviu para abrir una nova e sanguenta fronte na súa frontera nororiental con Austria.
Púxose de manifesto que os dous bandos estaban tan igualados que vencería aquel máis resistise. A guerra entrou nunha fase de desgaste: cada contente atacaba con todos os medios disponibles, mentres estrangulaba económicamente o inimigo.
-O ESTALIDO DA REVOLUCIÓN RUSA: Este acontecemento beneficiou as potencias centrais, que podían emprender xa conversas de paz por separado con Rusia.
-A DECLARACIÓN DE GUERRA DOS ESTADOS UNIDOS A ALEMAÑA: Foi a resposta norteamericana aos ataques submarinos indiscriminados
O FRACASO DA OFENSIVA ALEMÁ(1918)
Ao comenzar 1918, as potencias centrais obtiveron algunas vitorias na fronte italiana e neutralizaron Rusia coa Paz de Brest-Litovsk.
O alto mando alemán decidiu xogar a derradeira carta. No verán lanzou una grande ofensiva en Francia para romper a fronte antes da chegada da axuda americana; pero franceses e británicos resistiron.
No outono de 1918, os esgotados aliados de Alemaña foron abandonando a loita.
O Exército deu a guerra por perdida:o káiser abdicou e proclamouse a República. O 11 de novembro, Alemaña pedía un armisticio.
A ORGANIZACIÓN DA PAZ
OS CATORCE PUNTOS DE WILSON
-A FUNDACIÓN DUNHA SOCIEDADE DE NACIÓNS para solucionar conflitos de maneira pacífica
OS TRATADOS DE PAZ
As negociacións que puxeron fin á Gran Guerra coñécense como a Paz de París, aínda que os distintos tratados que estipulaban as condicións impostas a cada un dos derrotados conservan o nome dos palacios próximos á capital francesa nos que asasinaron:
-TRATADO DE VERSALLES: Alemañan viuse obrigada a asumir a responsabilidade da guerra. Alemaña tiña que pagar reparacións.